Upacara pengantenan
adat Jawa iku salah siwijiné upacara sakral adat Jawa sing nduwé rantaman
upacara lan tata cara sing wis pakem. Upacara pengantenan iki nglambangaké
pepanggihan antarané pengantèn putri lan penganten kakung neng kahanan sing kusus kadosdéné
raja lan ratu. Padatan, rantaman inti upacara diselenggarakake neng dalemé
pengantèn putri, sing dadi pamangku gati yaiku wongtua utawa kaluwarga pengantèn putri nanging tetep
dibantu déning kaluwarga saking pengantèn kakung.
Upacara-upacara pengantèn adat Jawa antarané:
- Lamaran
Upacara lamaran
iku upacara kanggo nrima kaluwarga calon penganten kakung ing daleme calon penganten
putri. Upacara iki dadi tanda yen wongtua utawa kaluarga manten putri setuju
yen putrine didaeake pasangan urip calon penganten kakung.
Neng acara lamaran iki biasane sekalian kanggo nentokake dina utawa tanggal penyelenggaraan rangkeyan upacara lanjutane, utamane tanggal pesta penganten.
Neng acara lamaran iki biasane sekalian kanggo nentokake dina utawa tanggal penyelenggaraan rangkeyan upacara lanjutane, utamane tanggal pesta penganten.
- Siraman
Acara siraman iku sejatiné upacara perlambang kanggo ngresikake jiwa calon pengantèn. Upacara iki diselenggarakaké sedina sadurungé ijab kabul lan dilakokaké ing omahé calon pengantèn putri lan kakung, padatan ing bageyan omah sing rada amba kaya ing mburi omah utawa ing taman ngarep omah. Sing nyiram sepisan padatan wong tua calon mantèn banjur sedulur liyané uga kalebu pemaes.
Pemaes
Upacara paesing calon pengantèn putri
ing wanci sabibaripun upacara siraman, kajibahan ditindhakke juru paes utawi
dhukun pengantèn.
- Midodaren
Tembung midodaren iku asale saka basa Jawa
yaiku widodari utawa bidadari neng basa
Indonesia. Acara iki duwe kekarepan yen mbengi sakdurunge acara
mantenan iku, kabeh para widadari mudhun saka suwarga kanggo aweh pengestu uga kanggo
pralambang yen sesuk neng acara utama, penganten putrine bakal ayu kaya
widodari.
Neng acara iki penganten putri ora
metu saka kamar wiwit jam 6 sore nganti tengah wengi lan dikancani dening
sedulur-sedulur putrine sing ngancani sinambi aweh nasihat.
Rerangken acara neng wengi midodaren
iki séjé-séjé ing saben dhaérah, kadhang ana sing dibarengaké karo acara peningsetan
lan srah-srahan.
Srah-srahan
Srah-srahan iku uga diwastani
"asok tukon" yaiku calon pengantèn kakung mènèhaké uba rampe lan
ragat sing bakal kanggo ngleksanakaké pahargyan penganténan. Tuladhané uba
rampé, kayata: beras,
sayuran,
pitik,
jajan pasar
lan liya-liyane. Saliyané iku sing paling penting ana ing pepasrahan yaiku dhuwit sing
tumprapé kanggo ngragati upacara pahargyan ing omahé pengantèn putri.
Upacara Panggih
Sarampunge acara ijab kabul (akad
nikah)dianakake acara Panggih. Ing acara iki kembang mayang digawa metu
saka omah lan didelehake neng prapatan cedhak omah. Tujuané yaiku kanggo ngusir
roh jahat. Sawise iku pengantèn putri ketemu (panggih) karo pengantèn kakung
kanggo nerusaké upacara: balang suruh, Wiji dadi, Pupuk, Sinduran, Timbang,
Kacar-kucur, Dhahar klimah, Mertui, lan Sungkeman.
Upacara Balangan Suruh
Upacara balang suruh minangka
pralambang sih katresnan lan kasetyan ing antarané pengantèn kakung lan putri.
Upacara Wiji Dadi
Penganten kakung ngidak endhog pitik
nganti pecah, banjur pengantèn putri misuhi/ngresiki sikil/ampeyané pengantèn
kakung nganggo banyu kembang. Upacara iki minangka prelambang sawijining kepala
kaluwarga sing tanggung jawab marang kaluwargane.
Pupuk
Ibu pengantèn putri ngusap-usap
sirah/mustaka mantu kakung minangka tandha ikhlas nampa manten kakung mau dadi
bageyan kulawargane.
Sinduran
Lumampah alon-alon kanthi nyampirake
kain sindur, minangka tandha pinangantèn sak kloron wis tinampa dadi kulawarga.
Timbang
Pinangantèn sak kloron lungguh ing
pangkonané bapaké pengantèn putri, minangka perlambang katresnané wong tuwa
marang anak padha karo mantu.
Dhahar Klimah
Pengantèn kekalih dhahar
dulang-dulangan minangka pralambang pinangantèn kekalih arep urip susah lan
seneng kanthi bebarengan.
Mertui
Wong tuwane pengantèn putri methuk
wong tuwané pengantèn kakung ing ngarep omah lan bebarengan tindak menyang
acara resepsi.
Sungkeman
Pinangantèn sak kloron sungkem nyuwun
pangèstu marang wong tuwa kekalih.
Kendurèn / Resèpsi
Kendurèn
utawa kenduri iku dadi puncak acara pengantènan, uga kadang diarani resèpsi
utawa walimahan. Sejatiné kagiyatan iki nduwé
makna upacara slametan, slamet merga inti acarane yaiku ijab kabul wis rampung diselenggarakaké.
Ing acara iki, pasangan pengantèn nrima mangayubagya saka sedulur, kanca uga kabeh sing teka ing acara iki.
0 komentar:
Posting Komentar